STANDARDY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH
 

STANDARDY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH

4-LATKI

 

1. Fizyczny obszar rozwoju dziecka

1.Zgłasza potrzeby fizjologiczne, samodzielnie wykonuje podstawowe czynności higieniczne.

• samodzielnie korzysta z toalety;
• samodzielne myje ręce z zachowaniem kolejnych etapów;
• wie kiedy należy umyć ręce;
• samodzielnie myje zęby i płucze buzię
• prawidłowo korzysta z przyborów  służących do wykonywania czynności higienicznych
   

2. Wykonuje czynności samoobsługowe: ubieranie się i rozbieranie, w tym czynności precyzyjne, np. zapinanie guzików, wiązanie sznurowadeł.

• radzi sobie z samodzielnym ubieraniem  rozbieraniem
• stosuje kolejność przy wkładaniu ubrań;
• dba o rzeczy własne i szanuje cudze;
   

3. Spożywa posiłki z użyciem sztućców, nakrywa do stołu i sprząta po posiłku.

• kulturalnie zachowuje się podczas posiłków;
• utrzymuje czystość podczas jedzenia;
• prawidłowo posługuje się łyżką i widelcem;
• pomaga sprzątać po posiłku / np. odnosi kubek/
   

4. Komunikuje potrzebę ruchu, odpoczynku itp.

• przestrzega codziennego rytmu dnia
• zgłasza nauczycielowi dolegliwości zdrowotne
• na miarę swoich możliwości uczestniczy w różnych formach zajęć ruchowych
• uczestniczy w różnych formach odpoczynku
   

5. Uczestniczy w zabawach ruchowych, w tym rytmicznych, muzycznych, naśladowczych, z przyborami lub bez nich; wykonuje różne formy ruchu: bieżne, skoczne, z czworakowaniem, rzutne;

• zna  zasady bezpieczeństwa i porządku podczas różnych form zajęć ruchowych
• właściwie korzysta z wybranych  przyborów gimnastycznych;
• współdziała z kolegami podczas zabaw i ćwiczeń ruchowych;
• reaguje na ustalone sygnały np. słowne, dźwiękowe
• naśladuje i odtwarza różne formy ruchu
• biega przed siebie, omija przeszkody, zmienia kierunek, biega na palcach
• wchodzi i schodzi ze schodów krokiem naprzemiennym trzymając się poręczy
• rytmicznie porusza się w takt muzyki; 
• chodzi po wyznaczonej linii, po śladach, między przeszkodami, przekracza przybory,
• utrzymuje równowagę, potrafi chwilę stać na jednej nodze;
• przechodzi po podwyższeniu np. ławeczce
• chodzi na czworakach wspierając się na całych dłoniach i palcach stóp
• rzuca na odległość i wyznaczonym kierunku
• chwyta oburącz
• toczy różnej wielkości piłki
• wykonuje swobodnie skoki, podskoki w miejscu i w przód
•  przeskakuje przez linie lub płaskie przeszkody
• Skacze obunóż w przód i tył
• pokonuje tory przeszkód zgodnie z pokazem n-la
   

6. Inicjuje zabawy konstrukcyjne, majsterkuje, buduje, wykorzystując zabawki, materiały użytkowe, w tym materiał naturalny.

• Układa budowle w układzie pionowym i poziomym
• Łączy materiały różnymi sposobami
• Potrafi tworzyć budowle z różnorodnych materiałów, w tym przyrodniczych/ np. piasek, glina, kasztany, patyczki itp./
   

7. Wykonuje czynności, takie jak: sprzątanie, pakowanie, trzymanie przyborów jedną ręką i oburącz, małych przedmiotów z wykorzystaniem odpowiednio ukształtowanych chwytów dłoni, używa chwytu pisarskiego podczas rysowania, kreślenia i pierwszych prób pisania.

• przekłada i chwyta drobne przedmioty
• prawidłowo trzyma nożyczki wycinając dowolne kształty
• koloruje obrazki nie wychodząc za linie
• wydziera dowolne kształty z papieru
• lepi z różnych mas proste formy przestrzenne
• nawleka na sznurki elementy
• prawidłowo trzyma przybory do kreślenia: np pędzel, kredkę, ołowek
• potrafi odrysować szablony
• maluje różne rodzaje linii np.: ciągłe, proste, fale, spirale, owale
• ilustruje ruchem proste wierszyki np.: paluszkowe
   

8. Wykonuje podstawowe ćwiczenia kształtujące nawyk utrzymania prawidłowej postawy ciała.

• prawidłowo siedzi na krzesełkach lub na dywanie
• utrzymuje prawidłowa postawę podczas stania i chodzenia
• orientuje się w schemacie własnego ciała
• dokładnie naśladuje i odtwarza ćwiczenia utrwalające nawyk prawidłowej postawy
   

9. Wykazuje sprawność ciała i koordynację w stopniu pozwalającym na rozpoczęcie systematycznej nauki czynności złożonych, takich jak czytanie i pisanie.

• wykazuje orientację na kartce papieru wskazują rogi, środek, górę, dół 
•  układa kartkę wg pokazu nauczyciela /pionowo, poziomo/
• kreśli na kartkach o różnych formatach
• składa w całość obrazki pocięte min na 4 części 
• dobiera przedmioty w pary
• układa puzzle
• dostrzega różnice np. na obrazkach /min 4/
• odtwarza proste wzory np. z figur geometrycznych
• odtwarza pokazywane gesty , ruchy

 

2. Emocjonalny obszar rozwoju dziecka

1. Rozpoznaje i nazywa podstawowe emocje , próbuje radzić sobie z ich przeżywaniem

• Rozpoznaje swoje emocje ( radość, smutek , złość)
• Nazywa swoje emocje (radość, smutek, złość)

 

2. Szanuje emocje swoje i innych osób

• Potrafi odróżnić emocje pozytywne od negatywnych
• Potrafi nazywać uczucia innych osób

 

3. Przeżywa emocje w sposób umożliwiający mu adaptację w nowym otoczeniu, np. w nowej grupie dzieci, nowej grupie starszych dzieci, a także w nowej grupie dzieci i osób dorosłych.

• Potrafi zgodnie korzystać ze wspólnej przestrzeni do zabawy i zabawek
• Przestrzega zasad ustalonych w grupie.

 

4. Przedstawia swoje emocje i uczucia, używając charakterystycznych dla dziecka form wyrazu

• Rozpoznaje i nazywa swoje emocje
• Potrafi przedstawić emocje za pomocą gestu, mimiki, ruchu ciała

 

5. Rozstaje się z rodzicami bez lęku, ma świadomość, że rozstanie takie bywa dłuższe lub krótsze

• Chętnie wchodzi do przedszkola

 

6. Rozróżnia emocje i uczucia przyjemne i nieprzyjemne, ma świadomość, że odczuwają i przeżywają je wszystkie ludzie

• Wie, że każdy odczuwa radość, smutek, złość
• Próbuje radzić sobie z negatywnymi emocjami.

 

7. Szuka wsparcia w sytuacjach trudnych dla niego emocjonalnie; wdraża swoje własne strategie, wspieranie przez osoby dorosłe lub rówieśników.

• Potrafi zwrócić się o pomoc do znanego pracownika przedszkola.
• Cieszy się z sukcesów
• Bierze udział w zabawach kształtujących umiejętność wyrażania swoich uczuć.

 

8. Zauważa, że  nie wszystkie przeżywane emocje i uczucia mogą być podstawą do podejmowania natychmiastowego działania, panuje nad nieprzyjemną emocją, np. podczas czekania na własną kolej w zabawie lub innej sytuacji

• Potrafi podporządkować się zachowaniom, których oczekuje od niego nauczyciel
• Zna zasady zgodnego współdziałania.

 

9. Wczuwa się w emocje i uczucia osób z najbliższego otoczenia.

• Przestrzega zasad zgodnego współdziałania
• Potrafi współczuć ( pocieszyć smutnego kolegę)
• Określa uczucia innych ludzi (smutny , wesoły)

 

10. Dostrzega, że zwierzęta posiadają zdolność odczuwania, przejawiania w stosunku do nich życzliwość i troskę.

• Rozpoznaje i nazywa wybrane zwierzęta hodowlane ( np. krowa, świnka, kura, kaczka)
• Wie, że zwierzętami domowymi należy się opiekować
• Zna zwyczaje wybranych zwierząt (kot, pies), i potrafi się nimi zajmować
• Wie, że zimą należy dokarmiać zwierzęta i ptaki.

 

11. Dostrzega emocjonalną wartość otoczenia przyrodniczego jako źródła satysfakcji estetycznej.

• Poznaje różne środowiska przyrodnicze ( łąka las )
• Wie, że należy się troszczyć o rośliny i zwierzęta
• Obserwuje elementy przyrody

 

3. Społeczny obszar rozwoju dziecka

1. Przejawia poczucie własnej wartości jako osoby, wyraża szacunek wobec innych osób i przestrzegając tych wartości, nawiązuje relacje rówieśnicze

• grzecznie zwraca się do innych
• szanuje pracę i własność innych
• uczy się określonych form zachowania
• dostrzega potrzeby i zainteresowania innych
• potrafi bawić się zgodnie z innymi dziećmi
• nawiązuje prawidłowe relacje rówieśnicze

 

2. Odczuwa i wyjaśnia swoją przynależność do rodziny, narodu, grupy przedszkolnej, grupy chłopców, grupy dziewczynek oraz innych grup, np. grupy teatralnej, grupy sportowej

• wie gdzie znajduje się przedszkole i zna jego otoczenie
• umie nazwać kraj w którym mieszka
• wie, że flaga ma barwy biało-czerwone
• zwraca się po imieniu do kolegów z grupy
• zna imiona członków rodziny
• opowiada o wydarzeniach i tradycjach rodzinnych

 

3. Posługuje się swoim imieniem, nazwiskiem, adresem

• potrafi nazwać swoją miejscowość
• umie podać swoje imię i nazwisko

 

4. Używa zwrotów grzecznościowych podczas powitania, pożegnania, sytuacji wymagającej przeproszenia i przyjęcia konsekwencji swojego zachowania

• potrafi przywitać się i pożegnać ze wszystkim swoimi znajomymi
• potrafi używać zwrotów grzecznościowych
• potrafi przeprosić, gdy zachowa się niewłaściwie

 

5.  Ocenia swoje zachowanie w kontekście podjętych czynności i zadań oraz przyjętych norm grupowych; przyjmuje, respektuje i tworzy zasady zabawy w grupie, współdziała z dziećmi w zabawie, pracach użytecznych, podczas odpoczynku

• aktywnie uczestniczy w zabawach wymagających współdziałania
• słucha uważnie innych i stara się zwracać bezpośrednio do rozmówcy
• wykonuje kierowane do niego prośby i polecenia
• wie, że swoim zachowaniem nie można sprawiać przykrości innym
• właściwie odnosi się do kolegów i osób starszych
• stara się wykonać zadania razem z kolegami
• integruje się z grupą
• bierze udział w zabawach relaksacyjnych, potrafi odpoczywać

 

6. Nazywa i rozpoznaje wartości związane z umiejętnościami i zachowaniami społecznymi, np. szacunek do dzieci i dorosłych, szacunek do ojczyzny, życzliwość okazywana dzieciom i dorosłym – obowiązkowość, przyjaźń, radość

• rozpoznaje właściwe formy zachowania
• rozpoznaje dobre i złe zachowanie
• rozumie, że należy odnosić się z szacunkiem do symboli narodowych
• postępuje zgodnie z oczekiwaniami wykonując codzienne czynności

 

7. Respektuje prawa i obowiązki swoje oraz innych osób, zwracając uwagę na ich indywidualne potrzeby

• Stara się sumiennie pełnić obowiązki dyżurnego
• szanuje pracę wykonaną przez kolegów i dorosłych
• rozumie i uczucia innych osób
• respektuje równe prawo wszystkich dzieci do zabawy
• dzieli się zabawki innymi dziećmi

 

8. Obdarza uwagą inne dzieci i osoby dorosłe

• Stara się nie przerywać wypowiedzi innym
• wykonuje kierowane do niego prośby i polecenia
• stara się w skupieniu uczestniczyć w zajęciach

 

9. Komunikuje się z dziećmi i osobami dorosłymi, wykorzystując komunikaty werbalne i pozawerbalne; wyraża swoje oczekiwania społeczne wobec innego dziecka, grupy

• Potrafi słowem i gestem wyrazić swoje potrzeby
• Spontanicznie dzieli się swoimi wrażeniami
• potrafi informować o trudnościach napotkanych w czasie zabawy lub wykonywania czynności
• stara się porozumiewać umiarkowanym głosem

 

4. Poznawczy obszar rozwoju dziecka

1. Wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą komunikatów pozawerbalnych: tańca, intencjonalnego ruchu, gestów, impresji plastycznych, technicznych, teatralnych, mimicznych, konstrukcji i modeli z tworzyw i materiału naturalnego

• próbuje naśladować ruchem różne czynności,
• odtwarza rymowanki ilustrowane ruchem,
• próbuje wydobywać dźwięki z różnych przedmiotów i je rozpoznawać,
• lepi z różnych mas plastycznych według własnego pomysłu,
• lepi z mas plastycznych z wykorzystaniem różnych narzędzie: wyciskarki, foremki, wałka, itp. 
• z pomocą osoby dorosłej tworzy kompozycje płaskie i przestrzenne z materiału przyrodniczego,
• próbuje tworzyć różne konstrukcje z wykorzystaniem materiału przyrodniczego oraz surowców wtórnych
• stara się odgrywać różne postacie i role w zabawach tematycznych, naśladowczych, opowieściach ruchowych, pantomimicznych
• próbuje samodzielnie bawić się w teatr, odgrywać proste scenki, wykorzystując różne przedmioty z otoczenia,
• próbuje wyrażać swoje emocje,

 

2. Wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą języka mówionego, posługuje się językiem polskim w mowie zrozumiałej dla dzieci i osób dorosłych, mówi płynnie, wyraźnie, rytmicznie, poprawnie wypowiada ciche i głośne dźwięki mowy, rozróżnia głoski na początku  i końcu w wybranych prostych fonetycznie słowach

• potrafi kojarzyć wysłuchany tekst z ilustracją,
• powtarza proste ćwiczenia artykulacyjne usprawniające aparat mowy: język, wargi,   podniebienie miękkie, mięśnie twarzy,
• naśladuje i powtarza proste rymowanki,
• rozumie polecenia związane z orientacją przestrzenną i właściwie stosować przyimki: na, pod, w, przed, za, obok,
• stara się samodzielnie formułować pytania i zdania
• wyraża ciekawość poprzez zadawanie pytań,
• wykorzystuje słownictwo z różnych obszarów tematycznych,
• potrafi podzielić proste wyrazy na sylaby

 

3. Odróżnia elementy świata fikcji od realnej rzeczywistości; byty rzeczywiste od medialnych, byty realistyczne od fikcyjnych

• swobodnie wypowiada się na temat przedstawienia, obrazków, wymienia zawarte w nich elementy i postacie.

 

4. Rozpoznaje litery, którymi jest zainteresowane na skutek zabawy i spontanicznych odkryć, odczytuje krótkie wyrazy utworzone z poznanych liter w formie napisów drukowanych dotyczące treści znajdujących zastosowanie w codziennej aktywności

• zauważa różnice między dwoma obrazkami różniącymi się 4 elementami,
• składa obrazki pocięte na 4 elementy.

 

5. Odpowiada na pytania, opowiada o zdarzeniach z przedszkola, objaśnia kolejność zdarzeń w prostych historyjkach obrazkowych, układa historyjki obrazkowe, recytuje wierszyki, układa i rozwiązuje zagadki

• słucha i rozumie teksty czytane przez dorosłych,
• potrafi kojarzyć wysłuchany tekst z ilustracją,
• recytuje krótkie wiersze indywidualnie i grupowo,
• rozwiązuje proste zagadki słowno – obrazkowe,
•  nabiera wprawy w opowiadaniu treści obrazków,
• stara się dopasować kontekst sytuacyjny,
• nadaje tytuły obrazkom i historyjkom obrazkowym

 

6. Wykonuje własne eksperymenty językowe, nadaje znaczenie czynnościom, nazywa je, tworzy żarty językowe i sytuacyjne, uważnie słucha i nadaje znaczenie swym doświadczeniom

• wyraża treść za pomocą ekspresji słownej

 

7. Eksperymentuje rytmem, głosem, dźwiękami i ruchem, rozwijając swoją wyobraźnię muzyczną; słucha, odtwarza i tworzy muzykę, śpiewa piosenki, porusza się przy muzyce i do muzyki, dostrzega zmiany charakteru muzyki, np. dynamiki, tempa i wysokości dźwięku oraz wyraża ją ruchem, reaguje na sygnały, muzykuje z użyciem instrumentów oraz innych źródeł dźwięku; śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe; chętnie uczestniczy w zbiorowym muzykowaniu; wyraża emocje i zjawiska pozamuzyczne różnymi środkami aktywności muzycznej; aktywnie słucha muzyki; wykonuje lub rozpoznaje melodie, piosenki i pieśni, np. ważne dla wszystkich dzieci  w przedszkolu, np. hymn przedszkola, charakterystyczne dla uroczystości narodowych (hymn narodowy), potrzebne do organizacji uroczystości np. Dnia Babci i Dziadka, święta przedszkolaka (piosenki okazjonalne) i inne; w skupieniu słucha muzyki

• porusza się do rytmu,
• prawidłowo rozróżnia dźwięki z otoczenia,
• poznaje podstawowe kroki wybranych tańców ludowych,
• wykazuje inwencję twórczą w zabawach tanecznych,
• rozpoznaje kolejne instrumenty perkusyjne (tamburyno)
• umie zaimprowizować na wybranym instrumencie w grupie i indywidualnie
• śpiewa piosenki w grupie
• rytmizuje tekst piosenki
• doskonali umiejętności taneczne w grupowych zabawach rytmicznych i tanecznych

 

8. Wykonuje własne eksperymenty graficzne farbą, kredką, ołówkiem, mazakiem itp., tworzy proste i złożone znaki, nadając im znaczenie, odkrywa w nich fragmenty wybranych liter, cyfr, kreśli wybrane litery i cyfry na gładkiej kartce papieru, wyjaśnia sposób powstania wykreślonych, narysowanych lub zapisanych kształtów, przetwarza obraz ruchowy na graficzny i odwrotnie, samodzielnie planuje ruch przed zapisaniem, np. znaku graficznego, litery i innych   w przestrzeni sieci kwadratowej lub liniatury, określa kierunki i miejsca na kartce papieru

• maluje pędzlem na dużych i mniejszych płaszczyznach różne rodzaje linii: ciągłe, proste, krótkie, spirale,
• trzyma kredkę, pędzel, ołówek adekwatnie do wieku
• podejmuje próby cięcia papieru,
• wykonuje prace plastyczne różnymi technikami,

 

9. Czyta obrazy, wyodrębnia i nazywa ich elementy, nazywa symbole i znaki znajdujące się w otoczeniu, wyjaśnia ich znaczenie

• rozpoznaje swój znaczek w sali oraz łazience,
• rozumie proste symbole pojawiające się w otoczeniu,
• zwraca uwagę na ilustracje w książkach i opowiada o nich,
• swobodnie wypowiada się o bohaterach występujących w tekstach literackich,
• uważnie obchodzi się z książką,
• rozumie informacje przedstawione w formie obrazka, gestu, znaku.

 

10. Wymienia nazwę swojego kraju i jego stolicy, rozpoznaje symbole narodowe (godło, flaga, hymn), nazywa wybrane symbole związane z regionami Polski ukryte w podaniach, przysłowiach, legendach, bajkach, np. o smoku wawelskim, orientuje się, że Polska jest jednym z krajów Unii Europejskiej

• podaje nazwę swojego kraju oraz rozpoznaje flagę Polski,
• zna wybrane legendy związane ze swoją miejscowością,
• rozpoznaje najbliższą okolicę (wskazuje budynek przedszkola i okoliczne miejsca)

 

11. Wyraża ekspresję twórczą podczas czynności konstrukcyjnych i zabawy, zagospodarowuje przestrzeń, nadając znaczenie umieszczonym w niej przedmiotom, określa ich położenie, liczbę, kształt, wielkość, ciężar, porównuje przedmioty w swoim otoczeniu z uwagi na wybraną cechę

• uczy się porządkować przedmioty według miary, ciężaru, np. od najkrótszego do najdłuższego, od najcięższego do najlżejszego i odwrotnie, naśladując i odtwarzając różne strategie porządkowania przedmiotów,
• porządkuje i tworzy zbiory według określonej jednej lub dwóch cech, np. wielkości, koloru, kształtu,
• rozumie pojęcia: dużo, mało i używa ich,
• uczy się szacowania, wzrokowego porównywania i określania liczebności zbiorów,
• grupuje przedmioty według ich liczebności.

 

12. Klasyfikuje przedmioty według: wielkości, kształtu, koloru, przeznaczenia, układa przedmioty w grupy, szeregi, rytmy, odtwarza układy przedmiotów i tworzy własne, nadając im znaczenie, rozróżnia podstawowe figury geometryczne (koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt)

• tworzy kompozycje z figur geometrycznych oraz budowle przestrzenne z klocków,
• dopasowuje kształt przedmiotu do kształtu danej figury geometrycznej,
• buduje szeregi z różnych przedmiotów, figur geometrycznych,
• wskazuje i nazywa kolejne elementy szeregu,
• w sposób zamierzony skupia się na szeregach i wskazuje, dokłada kolejne elementy,
• rozpoznaje i nazywa cztery podstawowe figury geometryczne: koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt,
• stara się właściwie określać cechy obiektów pod względem: kształtu, koloru, wielkości, przeznaczenia,
• właściwie porządkuje i wskazuje cechy wspólne utworzonych zbiorów przedmiotów.

 

13. Eksperymentuje, szacuje, przewiduje, dokonuje pomiaru długości przedmiotów, wykorzystując np. dłoń, stopę, but

• uczy się porządkować przedmioty według  długości,
• właściwie stosuje określenia: długi, krótki,
• stara się porównywać długość różnych przedmiotów w sytuacjach naturalnych i zadaniowych, np. porównuje długość dwóch przedmiotów.

 

14. Określa kierunki i ustala położenie przedmiotów w stosunku do własnej osoby, a także w stosunku do innych przedmiotów, rozróżnia stronę lewą i prawą

• stosuje pojęcia określające położenie przedmiotów i kierunków w przestrzeni: na, pod, obok, w, za, przed, przede mną, wysoko, nisko, daleko, blisko, na dół, do góry,  w bok, do przodu, do tyłu, strona lewa, strona prawa w konkretnych sytuacjach zadaniowych,
• ma świadomość swojego miejsca w przestrzeni i położenia przedmiotów, które są wokół,
• rozbudowuje rysunek postaci człowieka, zwracając uwagę na szczegóły,
• stara się realizować polecenia: do przodu, do tyłu, cofnij się, obróć się,
• stara się, zgodnie z poleceniami, prawidłowo układać przedmioty wokół siebie oraz określać położenie już leżących przedmiotów

 

15. Przelicza elementy zbiorów w czasie zabawy, prac porządkowych, ćwiczeń i wykonywania innych czynności, posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi, rozpoznaje cyfry oznaczające liczby od 0 do 10, eksperymentuje z tworzeniem kolejnych liczb, wykonuje dodawanie i odejmowanie w sytuacji użytkowej, liczy obiekty, odróżnia liczenie błędne od poprawnego

• liczy przedmioty w zakresie stosownym do swoich możliwości, powyżej – korzysta z pomocy nauczyciela,
• potrafi stosować różne schematy ruchowe dłoni i palców potrzebne w liczeniu,
• wie, że dodawanie wymaga czynności dołożenia określonej liczby przedmiotów, policzenia i uzyskania odpowiedzi na pytanie: ile jest razem?
• wie, że odejmowanie wymaga czynności zabrania określonej liczby przedmiotów, policzenia i uzyskania odpowiedzi na pytanie: ile zostało?
• potrafi porównać liczebność zbiorów i ustalić ich równoliczność,
•  prawidłowo używa określeń: tyle samo, więcej, mniej.

 

16. Posługuje się w zabawie i w trakcie wykonywania innych czynności pojęciami dotyczącymi następstwa czasu np. wczoraj, dzisiaj, jutro, rano, wieczorem, w tym nazwami pór roku, nazwami dni tygodnia i miesięcy

• doświadcza w sposób naturalny i zabawowy pomiaru czasu,
• nabywa świadomości, że istnieją pojęcia związane z pomiarem czasu,
• stara się prawidłowo nazywać bieżącą porę roku,
• zna nazwy dni tygodnia  (bez kolejeności)
• pamięta i przestrzega ustalonego dziennego rytmu dnia lub stałych zajęć w ustalone dni tygodnia.

 

17. Rozpoznaje modele monet i banknotów o niskich nominałach, porządkuje je, rozumie, do czego służą pieniądze w gospodarstwie domowym

• uczy się rozumieć, do czego służą pieniądze,
• poznaje podstawowe pojęcia związane z pieniędzmi: banknoty, monety, cena, płacić, wydać resztę, oszczędności, itp.
• aktywnie włącza się w sytuacje zabawowe, bliskie dziecku, które wymagają wykorzystania modeli monet i banknotów, np. zabawa w sklep.

 

18. Posługuje się pojęciami dotyczącymi zjawisk przyrodniczych, np. tęcza, deszcz, burza, opadanie liści z drzew, sezonowa wędrówka ptaków, kwitnienie drzew, zamarzanie wody, dotyczącymi życia zwierząt, roślin, ludzi w środowisku przyrodniczym, korzystania z dóbr przyrody, np. grzybów, owoców, ziół

• uczy się korzystać z lupy, szkła powiększającego, prowadzi samodzielne obserwacje,
• bada właściwości powietrza,
• obserwuje zjawiska w najbliższym otoczeniu,
• utrwala wiedzę na temat właściwości wody zależne od temperatury: zamarzanie, topnienie, parowanie,
• rozumie, że niektóre gatunki roślin i zwierząt muszą być pod ochroną,
• rozumie, że człowiek powinien dbać o przyrodę,
• bierze aktywny udział w działaniach na rzecz przyrody, np. sprzątanie świata, sadzenie roślin,
• poznaje zasady dokarmiania ptaków i zwierząt zimą,
• nazywa i charakteryzuje podstawowe zjawiska atmosferyczne,
• rozumie konieczność odpowiedniego ubrania się w zależności od pogody,
• obserwuje zmiany pogody,
• rozpoznaje porę roku na podstawie przedstawionych kilku cech,
• poznaje podstawowe czynniki niezbędne do wzrostu roślin i zwierząt: woda, powietrze, gleba, słońce,
• obserwuje wzrost roślin w kąciku przyrody,
• rozróżnia i nazywa wybrane warzywa i owoce,
• rozpoznaje i nazywa podstawowe części roślin: korzeń, łodygę, liście, kwiaty, owoce,
• rozpoznaje kilka gatunków drzew występujących w najbliższym otoczeniu ze względu na kształt liścia, owoce,
• nazywa wybrane zwierzęta występujące w najbliższym otoczeniu,
• poznaje zwierzęta z różnych środowisk naturalnych: leśne, polne, wodne.

 

19. Podejmuje samodzielną aktywność poznawczą np. oglądanie książek, zagospodarowywanie przestrzeni własnymi pomysłami konstrukcyjnymi, korzystanie z nowoczesnej technologii itd.

• tworzy konstrukcje przestrzenne według własnego pomysłu i wykorzystuje je w zabawach,
• buduje z piasku złożone budowle,
• nazywa i opisuje swoje budowle,
• odczuwa satysfakcję z bycia twórcą różnych konstrukcji,
• wymienia nazwy nowoczesnego sprzętu elektronicznego,
• porównuje urządzenia, przedmioty użytkowe i pojazdy z przeszłości z urządzeniami, przedmiotami i pojazdami współczesnymi,
• rozumie zasady bezpiecznego korzystania z urządzeń elektrycznych wyłącznie pod kontrolą osoby dorosłej.

 

20. Wskazuje zawody wykonywane przez rodziców i osoby z najbliższego otoczenia, wyjaśnia, czym zajmuje się osoba wykonująca dany zawód

• potrafi wymienić członków swojej rodziny oraz podać ich imiona,
• potrafi określić pokrewieństwo między członkami swojej rodziny,
• opowiada o pracy wykonywanej przez swoich rodziców,
• zna funkcje, jakie pełnią poszczególni członkowie rodziny,
•  poznaje ważniejsze punkty usługowe znajdujące się w okolicy oraz wie, jaką funkcję pełnią.

 

21. Rozumie bardzo proste polecenia w języku obcym nowożytnym i reaguje na nie; uczestniczy w zabawach, np. muzycznych, ruchowych, plastycznych, konstrukcyjnych, teatralnych; używa wyrazów i zwrotów mających znaczenie dla danej zabawy lub innych podejmowanych czynności; powtarza rymowanki i proste wierszyki, śpiewa piosenki w grupie; rozumie ogólny sens krótkich historyjek opowiadanych lub czytanych, gdy są wspierane np. obrazkami, rekwizytami, ruchem, mimiką, gestami

• włącza się w różne formy aktywności pobudzające zainteresowanie innym językiem nowożytnym i kultura z nim związaną,
• uczy się słownictwa w obszarze języka funkcjonalnego i sytuacyjnego,
• naśladuje i podejmuje próby powtarzania słów, włącza się do zabaw ze słowami,
• rozwija sprawności językowe związane ze słuchaniem i powtarzaniem prostych rymowanek,
• uczy się rozumieć sens wypowiedzi w innym języku podczas zabaw ruchowych, rytmicznych, muzycznych, próbuje śpiewać proste piosenki

 

22. Reaguje na proste polecenie w języku mniejszości narodowej lub etnicznej, używa wyrazów i zwrotów mających znaczenie w zabawie i innych podejmowanych czynnościach: powtarza rymowanki i proste wierszyki, śpiewa piosenki; rozumie ogólny sens krótkich historyjek opowiadanych lub czytanych wspieranych np. obrazkiem, rekwizytem, gestem; zna godło (symbol) swojej wspólnoty narodowej lub etnicznej

 

23. Reaguje na proste polecenie w języku regionalnym, używa wyrazów i zwrotów mających znaczenie w zabawie i innych podejmowanych czynnościach: powtarza rymowanki i proste wierszyki, śpiewa piosenki; rozumie ogólny sens krótkich historyjek opowiadanych lub czytanych wspieranych np. obrazkiem, rekwizytem, gestem, zna godło (symbol) swojej wspólnoty regionalnej

• włącza się w różne formy aktywności pobudzające zainteresowanie kulturą i językiem regionalnym,
• zapoznaje się ze światem, kulturą i zwyczajami regionalnymi,
• rozpoznaje charakterystyczne dla swojego regionu elementy w strojach i wytworach ludowych, stara się je odtwarzać w prostych pracach o charakterze sztuki ludowej,
• poznaje najważniejsze zabytki i pomniki w swoim regionie,
• doświadcza i dostrzega różnice w języku regionalnym i ojczystym,
• naśladuje i podejmuje próby powtarzania słów, włącza się do zabaw ze słowami.

______________________________________________________________________________________________________

STANDARDY WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH

5-LATKI

 

1. Fizyczny obszar rozwoju dziecka.

1) zgłasza potrzeby fizjologiczne, samodzielnie wykonuje podstawowe czynności higieniczne;

• Samodzielnie korzysta z toalety
• Prawidłowo myje i wyciera ręce
• Myje ręce po każdorazowym korzystaniu z toalety
• Potrafi poprawnie korzystać z przyborów służących do wykonywania czynności higienicznych
• Prawidłowo myje zęby zachowując kolejne etapy
• Wie, że należy systematycznie dbać o higienę osobistą

 

2) wykonuje czynności samoobsługowe: ubieranie się i rozbieranie, w tym czynności precyzyjne, np. zapinanie guzików, wiązanie sznurowadeł;

• Samodzielnie ubiera się i rozbiera
• Potrafi wykonać czynności precyzyjne takie jak zapinanie i odpinanie guzików
• Pilnuje rzeczy osobistych w czasie spacerów i wycieczek
• Odkłada ubrania na ustalone miejsce

 

3) spożywa posiłki z użyciem sztućców, nakrywa do stołu i sprząta po posiłku;

• Kulturalnie spożywa posiłki, tj. :

- przyjmuje prawidłową pozycję przy stole
- nie rozmawia z pełną buzią
-  posługuje się sztućcami

• Sprząta po posiłku

 

4) komunikuje potrzebę ruchu, odpoczynku itp.;

• Podejmuje spontaniczne zabawy ruchowe, wykorzystując dostępne przybory i przyrządy
• Zgłasza potrzebę odpoczynku
• Zgłasza nauczycielowi złe samopoczucie
   

5) uczestniczy w zabawach ruchowych, w tym rytmicznych, muzycznych, naśladowczych, z przyborami lub bez nich; wykonuje różne formy ruchu: bieżne, skoczne, z czworakowaniem, rzutne;

• Chętnie podejmuje zabawy ruchowe w różnych warunkach
• Prawidłowo wykorzystuje przybory i sprzęt sportowy;
• Sprawnie pokonuje tor przeszkód;
• Wykonuje ćwiczenia zgodnie z instrukcją słowną;
• Przestrzega podstawowych reguł w grach zespołowych
• Aktywnie uczestniczy w zabawach ruchowych
• Podejmuje zabawy rytmiczne przy utworach muzycznych
• Potrafi odtworzyć rytm, prosty układ taneczny
• Potrafi wykonać improwizację ruchową
• Biega swobodnie w różnym tempie;
• Pokonuje tor przeszkód
• Czworakuje zmieniając kierunek i pokonując przeszkody;
• Stoi na jednej nodze;
• Rzuca oburącz;
• Rzuca ręką lewą i prawą;
• Chwyta oburącz;
• Rzuca do celu;
• Toczy przybory ręką lewą i prawą;
• Podskakuje obunóż;
• Podskakuje na jednej nodze;
• Przeskakuje przeszkody;
• Przechodzi przez przeszkody
• Potrafi ustawić się w szeregu i dwuszeregu.

 

6) inicjuje zabawy konstrukcyjne, majsterkuje, buduje, wykorzystując zabawki, materiały użytkowe, w tym materiał naturalny;

• Tworzy rozbudowane budowle z klocków różnego rodzaju
• Umie wykonać prace techniczne, łącząc różnorodne materiały
• Potrafi gospodarować materiałami w odpowiedni sposób
• Wykonuje samodzielnie i wg wzoru składanki papierowe z różnych kształtów papieru
• Rozumie, że efekt zależy od dokładnego i precyzyjnego wykonania zadania
• Potrafi wymodelować kształt z jednego kawałka masy plastycznej, plasteliny
   

7) wykonuje czynności, takie jak: sprzątanie, pakowanie, trzymanie przedmiotów jedną ręką i oburącz, małych przedmiotów z wykorzystaniem odpowiednio ukształtowanych chwytów dłoni, używa chwytu pisarskiego podczas rysowania, kreślenia i pierwszych prób pisania;

• Utrzymuje porządek w kącikach zabaw
• Sprząta po skończonej pracy i zabawie
• Szanuje wspólne zabawki i zgłasza ich uszkodzenia
• Rysuje po śladzie proste wzory i szlaczki zachowując prawidłowy kierunek kreślenia
• Sprawnie posługuje się nożyczkami
• Odwzorowuje wzory graficzne różnymi sposobami
• Poprawnie posługuje się przyborami do pisania
• Dokładnie obrysowuje kształty korzystając z szablonów
• Nawleka drobne elementy na sznurki
• Potrafi kolorować powierzchnie ograniczone linią
   

• Przyjmuje pozycje wyjściowe do ćwiczeń gimnastycznych
• Odwzorowuje prezentowane przez nauczyciela ćwiczenia
• Wykonuje ćwiczenia zgodnie z instrukcją słowną

 

9) wykazuje sprawność ciała i koordynację w stopniu pozwalającym na rozpoczęcie systematycznej nauki czynności złożonych, takich jak czytanie i pisanie.

• Potrafi odwzorować schemat własnego ciała  na kartce papieru
• Potrafi wskazać miejsce na kartce papieru używając właściwych określeń
• Układa elementy wg wzoru
• Rysuje na kratkowanym papierze wg instrukcji
• Zachowuje prawidłowy kierunek od lewej do prawej strony
• Składa  obrazki pocięte na 6 części o różnych kształtach
• Dostrzega 6 szczegółów różniących dwa obrazki
• Potrafi ułożyć klocki wg wzoru i własnego pomysłu
• Potrafi dobrać obrazki przedmiotów do ich konturowych rysunków
• 10.Potrafi nakleić pocięty obrazek, prawidłowo łącząc części

II. Emocjonalny obszar rozwoju dziecka.

1. Rozpoznaje i nazywa podstawowe emocje, próbuje radzić sobie z ich przeżywaniem;

• Rozpoznaje emocje: radość, smutek, strach, złość
• Nazywa uczucia i określa własne potrzeby
• Potrafi  określić sytuacje będące źródłem pozytywnych i negatywnych emocji

 

2. Szanuje emocje swoje i innych osób;

• Potrafi odróżnić emocje pozytywne od negatywnych
• Określa uczucia innych osób
• Właściwie reaguje na przejawy emocji innych osób
• Potrafi rozładować własne emocje
• Zna bezpieczne sposoby rozładowania negatywnych emocje
• Umie radzić sobie  z porażką

 

3. Przeżywa emocje w sposób umożliwiający mu adaptację w nowym otoczeniu, np. w nowej grupie dzieci, nowej grupie starszych dzieci, a także w nowej grupie dzieci i osób dorosłych;

•  Stosuje formy grzecznościowe w kontaktach z rówieśnikami i osobami dorosłymi
•  Integruje się z grupą
• Potrafi zgodnie korzystać ze wspólnej przestrzeni do zabawy i zabawek

 

4. Przedstawia swoje emocje i uczucia, używając charakterystycznych dla dziecka form wyrazu;

• Przedstawia emocje za pomocą mowy ciała, słów, symboli
• Prawidłowo przyjmuje krytykę, cieszy się z sukcesów
• Wypowiada się na temat emocji

 

5. Rozstaje się z rodzicami bez lęku, ma świadomość, że rozstanie takie bywa dłuższe lub krótsze;

• 1. Chętnie chodzi do przedszkola
• 2. Bawi się z rówieśnikami
• 3. Słucha poleceń nauczyciela
• 4. Rozumie konieczność rozłąki z rodzicami
• 5. Zwraca się do dorosłego z prośbą o pomoc

 

6. Rozróżnia emocje i uczucia przyjemne i nieprzyjemne, ma świadomość, że odczuwają i przeżywają je wszyscy ludzie;

• Potrafi odróżnić emocje pozytywne od negatywnych
• Ma świadomość, że wszyscy ludzie przeżywają emocje

 

7. Szuka wsparcia w sytuacjach trudnych dla niego emocjonalnie; wdraża swoje własne strategie, wspierane przez osoby dorosłe lub rówieśników;

• Zgłasza się do nauczyciela z prośbą o pomoc w trudnej dla siebie sytuacji
• Zna sposoby radzenia sobie z różnymi emocjami

 

8. Zauważa, że nie wszystkie przeżywane emocje i uczucia mogą być podstawą do podejmowania natychmiastowego działania, panuje nad nieprzyjemną emocją, np. podczas czekania na własną kolej w zabawie lub innej sytuacji;

• Potrafi podporządkować się zachowaniom, których oczekuje od niego nauczyciel i koledzy
• Potrafi kierować emocjami i  kontrolować własne zachowania
   

9. ​​​​​Wczuwa się w emocje i uczucia osób z najbliższego otoczenia;

• Wczuwa się w określone sytuacje
• Przestrzega zasad zgodnego współdziałania
• Słucha wypowiedzi innych

 

10. Dostrzega, że zwierzęta posiadają zdolność odczuwania, przejawia w stosunku do nich życzliwość i troskę;

• Ma świadomość, że zwierzętami domowymi należy się opiekować i nie należy ich  męczyć
• Zna zwyczaje zwierząt i potrafi się nimi zajmować
•  Dokarmia zimą ptaki i inne zwierzęta
   

11. Dostrzega emocjonalną wartość otoczenia przyrodniczego jako źródła satysfakcji estetycznej.

• Rozumie znaczenie pojęcia „ochrona przyrody”
• Wyrabia opiekuńczą postawę wobec roślin i zwierząt
• Obserwuje walory estetyczne przyrody i różnorodność krajobrazów w różnych porach roku

 

III. Społeczny obszar rozwoju dziecka.

1. Przejawia poczucie własnej wartości jako osoby, wyraża szacunek wobec innych osób i przestrzegając tych wartości, nawiązuje relacje rówieśnicze;

• Szanuje potrzeby i zainteresowania innych
• Okazuje szacunek innym (grzecznie zwraca się do innych)

 

2. Odczuwa i wyjaśnia swoją przynależność do rodziny, narodu, grupy przedszkolnej, grupy chłopców, grupy dziewczynek oraz innych grup, np. grupy teatralnej, grupy sportowej;

• Zna nazwę swojej miejscowości
• Zna insygnia miejskie
• Wie, że kraj w którym żyje to Polska i że jest Polakiem
• Wie, że stolicą Polski jest Warszawa
• Rozpoznaje symbole narodowe takie jak flaga i godło
• Zna imiona kolegów z grupy przedszkolnej
• Bawi się ze wszystkimi kolegami z grupy przedszkolnej

 

3. Posługuje się swoim imieniem, nazwiskiem, adresem;

• Potrafi się przedstawić
• Podaje swój adres zamieszkania

 

4. Używa zwrotów grzecznościowych podczas powitania, pożegnania, sytuacji wymagającej przeproszenia i przyjęcia konsekwencji swojego zachowania;

• Zna i stosuje zwroty grzecznościowe wobec dzieci w każdej sytuacji
• Zna i stosuje zwroty grzecznościowe wobec  dorosłych w każdej sytuacji

 

5. Ocenia swoje zachowanie w kontekście podjętych czynności i zadań oraz przyjętych norm grupowych; przyjmuje, respektuje i tworzy zasady zabawy w grupie, współdziała z dziećmi w zabawie, pracach użytecznych, podczas odpoczynku;

• Słucha cierpliwie, z uwagą tego, co inni mają do powiedzenia
• Rozumie kierowane do niego polecenia i wykonuje je
•  Rozumie, że niektóre zachowania mogą sprawić innym przykrość
• Potrafi dokonać oceny postępowania swojego i innych
• Odpoczywa nie przeszkadzając innym

 

6. Nazywa i rozpoznaje wartości związane z umiejętnościami i zachowaniami społecznymi, np. szacunek do dzieci i dorosłych, szacunek do ojczyzny, życzliwość okazywana dzieciom i dorosłym – obowiązkowość, przyjaźń, radość;

• Potrafi sprawić przyjemność innym osobom
•  Nazywa i rozpoznaje złe i dobre zachowania ( np. szacunek, przyjaźń)

 

7. Respektuje prawa i obowiązki swoje oraz innych osób, zwracając uwagę na ich indywidualne potrzeby;

• Wypełnia obowiązki dyżurnego
• Potrafi podporządkować się dzieciom pełniącym dyżur
• Szanuje własność innych
• Wykonuje polecenia nauczyciela
• Stosuje się do nakazów i zakazów

8. Obdarza uwagą inne dzieci i osoby dorosłe;

• Słucha z uwagą tego, co inni mają do powiedzenia
• Nie przerywa rozmów prowadzonych przez inne osoby

 

9. Komunikuje się z dziećmi i osobami dorosłymi, wykorzystując komunikaty werbalne i pozawerbalne; wyraża swoje oczekiwania społeczne wobec innego dziecka, grupy. 

1. Posługuje się umiarkowanym tonem głosu
2.  Rozumie komunikaty niewerbalne

 

IV. Poznawczy obszar rozwoju dziecka.

1. Wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą komunikatów pozawerbalnych: tańca, intencjonalnego ruchu, gestów, impresji plastycznych, technicznych, teatralnych, mimicznych, konstrukcji i modeli z tworzyw i materiału naturalnego;

• Pokazuje zagadki pantomimiczne
• rozwiązuje zagadki pantomimiczne
• Interpretuje utwór posługując się  np. gestem, mimiką, ruchem
• Potrafi wykonać improwizację ruchową
• Tworzy prace plastyczne inspirowane np. muzyką, literaturą
• Potrafi oddać nastrój w wykonanych pracach plastycznych

 

2. Wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą języka mówionego, posługuje się językiem polskim w mowie zrozumiałej dla dzieci i osób dorosłych, mówi płynnie, wyraźnie, rytmicznie, poprawnie wypowiada ciche i głośne dźwięki mowy, rozróżnia głoski na początku i końcu w wybranych prostych fonetycznie słowach;

• Mówi poprawnie pod względem artykulacyjnym
• Mówi płynnie i wyraźnie
• Stosuje poprawnie formy fleksyjne
• Reguluje poprawnie oddech
• Stosuje odpowiednią intonację głosu
• Buduje dłuższe wielozdaniowe wypowiedzi
• Wysłuchuje samogłoskę nagłosie
• Wysłuchuje spółgłoskę w wygłosie
• Dokonuje analizy sylabowej
• Dokonuje syntezy sylabowej

 

3. Odróżnia elementy świata fikcji od realnej rzeczywistości; byty rzeczywiste od medialnych, byty realistyczne od fikcyjnych;

• wyraża swoje wrażenia i przeżycia związane z odbiorem utworu
•  uczy się odróżniać świat rzeczywisty od fikcyjnego
• potrafi tworzyć nowe, wymyślone przez siebie sytuacje fikcyjne

 

4. Rozpoznaje litery, którymi jest zainteresowane na skutek zabawy i spontanicznych odkryć, odczytuje krótkie wyrazy utworzone z poznanych liter w formie napisów drukowanych dotyczące treści znajdujących zastosowanie w codziennej aktywności;

• Rozumie znaczenie symboli obserwowanych w najbliższym środowisku
• Wykazuje zainteresowanie różnego rodzaju napisami
• Rozpoznaje napis oznaczający jego imię
• Tworzy symbole do zabaw i gier planszowych
• Rozumie znaczenie wybranych znaków drogowych
• Zna oznaczenia niebezpiecznych miejsc
• Posługuje się znakami określającymi zjawiska atmosferyczne

 

5. Odpowiada na pytania, opowiada o zdarzeniach z przedszkola, objaśnia kolejność zdarzeń w prostych historyjkach obrazkowych, układa historyjki obrazkowe, recytuje wierszyki, układa i rozwiązuje zagadki;

• Zwraca się bezpośrednio do rozmówcy
• Potrafi opisać przeżycia bohaterów literackich
• Układa i opowiada historyjki obrazkowe
• Opowiada i interpretuje treść obrazka
• Zauważa i opisuje cechy przedstawionych postaci i przedmiotów

 

6. Wykonuje własne eksperymenty językowe, nadaje znaczenie czynnościom, nazywa je, tworzy żarty językowe i sytuacyjne, uważnie słucha i nadaje znaczenie swym doświadczeniom

• Wykonuje ćwiczenia artykulacyjne zgodnie z poleceniami nauczyciela
• Powtarza krótkie rymowanki
• W sposób czynny posługuje się nowo poznanymi słowami
• Tworzy skojarzenia do podanych wyrazów
• Rozumie znaczenie słów, których używa
• Potrafi wyjaśnić przenośny sens powszechnie używanych zwrotów
• Tworzy skojarzenia do wskazanych wyrazów

 

7. Eksperymentuje rytmem, głosem, dźwiękami i ruchem, rozwijając swoją wyobraźnię muzyczną; słucha, odtwarza i tworzy muzykę, śpiewa piosenki, porusza się przy muzyce i do muzyki, dostrzega zmiany charakteru muzyki, np. dynamiki, tempa i wysokości dźwięku oraz wyraża ją ruchem, reaguje na sygnały, muzykuje z użyciem instrumentów oraz innych źródeł dźwięku; śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe; chętnie uczestniczy w zbiorowym muzykowaniu; wyraża emocje i zjawiska pozamuzyczne różnymi środkami aktywności muzycznej; aktywnie słucha muzyki; wykonuje lub rozpoznaje melodie, piosenki i pieśni, np. ważne dla wszystkich dzieci w przedszkolu, np. hymn przedszkola, charakterystyczne dla uroczystości narodowych (hymn narodowy), potrzebne do organizacji uroczystości np. Dnia Babci i Dziadka, święta przedszkolaka (piosenki okazjonalne) i inne; w skupieniu słucha muzyki;

• Śpiewa poznane piosenki dokładnie odtwarzając tekst
• Aktywnie uczestniczy w zabawach ruchowych ze śpiewem
• Podejmuje zabawy rytmiczne przy utworach muzycznych
• Potrafi odtworzyć rytm
• Potrafi wykonać improwizację ruchową i wokalną
• Potrafi odtworzyć prosty układ taneczny
• Śpiewa ze zmianami dynamiki, rytmu, tempa
• Prezentuje własne umiejętności w czasie występów publicznych
• Dostrzega zmiany dynamiki w muzyce
• Rozróżnia tempo w utworu w utworze
• Rozpoznaje i określa dwa rejestry wysokości dźwięku: nisko, wysoko;
• Potrafi poruszać się w rytmie i tempie muzyki
• Potrafi określić nastrój utworu
• Podejmuje samorzutne zabawy o charakterze akustycznym
• Gra rytmicznie proste fragmenty melodii piosenek na instrumentach perkusyjnych
• Rozpoznaje po brzmieniu instrumenty perkusyjne
• Improwizuje własne melodie do, zabaw, pląsów
• Rozpoznaje odgłosy przyrody i z najbliższego otoczenia
• Potrafi skupić uwagę słuchając różnego rodzaju muzyki

 

8. Wykonuje własne eksperymenty graficzne farbą, kredką, ołówkiem, mazakiem itp., tworzy proste i złożone znaki, nadając im znaczenie, odkrywa w nich fragmenty wybranych liter, cyfr, kreśli wybrane litery i cyfry na gładkiej kartce papieru, wyjaśnia sposób powstania wykreślonych, narysowanych lub zapisanych kształtów, przetwarza obraz ruchowy na graficzny i odwrotnie, samodzielnie planuje ruch przed zapisaniem, np. znaku graficznego, litery i innych w przestrzeni sieci kwadratowej lub liniatury, określa kierunki i miejsca na kartce papieru;

• Poprawnie trzyma przybory do pisania, kredki i pędzle
• Potrafi określić kierunek oraz miejsce na kartce papieru
• Rysuje po śladzie proste wzory i szlaczki
• Potrafi rysować według wzoru lub zgodnie z poleceniami nauczyciela
• okazuje ruchem proste znaki graficzne, np. linie, kółka, fale i odwzorowuje je na papierze

​​9. Czyta obrazy, wyodrębnia i nazywa ich elementy, nazywa symbole i znaki znajdujące się w otoczeniu, wyjaśnia ich znaczenie;  

• Wypowiada się na temat treści oglądanych obrazów, wymienia osoby i przedmioty oraz opowiada o zdarzeniach
• wskazuje postacie, przedmioty przedstawione na obrazach
• Rozumie umowne znaki, z którymi spotyka się w przedszkolu
• Rozumie znaczenie podstawowych znaków drogowych

 

10. Wymienia nazwę swojego kraju i jego stolicy, rozpoznaje symbole narodowe (godło, flaga, hymn), nazywa wybrane symbole związane z regionami Polski ukryte w podaniach, przysłowiach, legendach, bajkach, np. o smoku wawelskim, orientuje się, że Polska jest jednym z krajów Unii Europejskiej;

• Wie, że kraj, w którym mieszka to Polska, i że jest Polakiem
• Rozpoznaje symbole narodowe: godło, flaga, hymn
• Przyjmuje właściwą postawę podczas słuchania hymnu
• Wypowiada się na temat miejsc i okoliczności wykonywania hymnu Polski

 

11. Wyraża ekspresję twórczą podczas czynności konstrukcyjnych i zabawy, zagospodarowuje przestrzeń, nadając znaczenie umieszczonym w niej przedmiotom, określa ich położenie, liczbę, kształt, wielkość, ciężar, porównuje przedmioty w swoim otoczeniu z uwagi na wybraną cechę;

• Tworzy budowle z klocków różnego rodzaju
• Uczestniczy w zabawach tematycznych zagospodarowując przestrzeń wg własnego pomysłu.
• Wykorzystuje w zabawie dostępne przedmioty, nadając im różne znaczenie.
• Określa położenie przedmiotów względem własnego ciała.
• Liczy przedmioty w dostępnym dla siebie zakresie.
• Określa kształt wybranych przedmiotów.
• Określa wielkość przedmiotów posługując się określeniami: mały, duży oraz porównuje ich wielkość posługując się wrażeniami: mniejszy, większy, największy, najmniejszy, taki sam
• Potrafi określić ciężar przedmiotu używając słów: lekki, ciężki oraz porównać ciężar używając określeń: najcięższy, najlżejszy, taki sam.

 

12. Klasyfikuje przedmioty według: wielkości, kształtu, koloru, przeznaczenia, układa przedmioty w grupy, szeregi, rytmy, odtwarza układy przedmiotów i tworzy własne, nadając im znaczenie, rozróżnia podstawowe figury geometryczne (koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt);

• Tworzy zbiory przedmiotów wg różnych cech (wielkości, kształtu, koloru, przeznaczenia).
• Układa przedmioty w szeregi (np. po 5 sztuk).
• Układa przedmioty w rytmy (np. trójkąt, kwadrat, koło, trójkąt, kwadrat, koło…)
• Tworzy własne układy przedmiotów.
• Rozpoznaje figury geometryczne, takie jak: koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt.

 

13. Eksperymentuje, szacuje, przewiduje, dokonuje pomiaru długości przedmiotów, wykorzystując np. dłoń, stopę, but;

• Szacuje liczbę przedmiotów
• Układa w szereg lub w rząd przedmioty do policzenia
• Pokazuje na palcach liczbę przedmiotów, które policzyło
•   Potrafi dokonać pomiaru długości różnymi sposobami
•   Określa i porządkuje wysokość przedmiotów
• Zna narzędzia służące do pomiaru długości

 

14. Określa kierunki i ustala położenie przedmiotów w stosunku do własnej osoby, a także w stosunku do innych przedmiotów, rozróżnia stronę lewą i prawą;

• Wskazuje prawą i lewą stronę swojego ciała
• Porusza się w przestrzeni zgodnie z poleceniami nauczyciela
• Używa pojęć określających położenie przedmiotów w przestrzeni, np. pod, nad, za przed
• Wskazuje i nazywa położenie przedmiotów względem własnej osoby, np. obok mnie, przede mną, za mną
• Wskazuje kierunki w przestrzeni, np. na lewo, na prawo
   

15. Przelicza elementy zbiorów w czasie zabawy, prac porządkowych, ćwiczeń i wykonywania innych czynności, posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi, rozpoznaje cyfry oznaczające liczby od 0 do 10, eksperymentuje z tworzeniem kolejnych liczb, wykonuje dodawanie i odejmowanie w sytuacji użytkowej, liczy obiekty, odróżnia liczenie błędne od poprawnego;

• Podaje poprawnie liczbę przedmiotów
• Liczy w kolejności rzędem ułożone przedmioty
• Potrafi policzyć co najmniej 10 przedmiotów
• Rozróżnia błędne liczenie od poprawnego
• Określa i rozumie pojęcie „para“
• Poprawnie dodaje, odejmuje i porównuje liczby na konkretach
• Potrafi wyznaczyć wynik dodawania i odejmowania (min 5 elementów)
• Tworzy zbiory przedmiotów          
• Potrafi określić liczbę elementów zbioru
• Potrafi  porównać liczebność zbiorów posługując się określeniami: tyle samo, mniej o, więcej o
• Porządkuje zbiory według liczebności wzrastającej lub malejącej
• Posługuje się liczebnikami porządkowymi
• Potrafi za pomocą liczebników porządkowych określić miejsce przedmiotów

 

16. Posługuje się w zabawie i w trakcie wykonywania innych czynności pojęciami dotyczącymi następstwa czasu np. wczoraj, dzisiaj, jutro, rano, wieczorem, w tym nazwami pór roku, nazwami dni tygodnia i miesięcy;

• Dostrzega rytm i stałe następstwo dni, nocy i pór roku,
• Zna nazwy dni tygodnia i wymienia je w kolejności
• Określa pory dnia: rano, południe, wieczór i stosuje je prawidłowo w wypowiedziach
• Poprawnie używa określeń czasu
• Nazywa cztery pory roku z zachowaniem właściwej kolejności
• Rozumie, że rok składa się z miesięcy następujących po sobie
• Zna metody pomiaru czasu stosowane dawniej i dziś
• Stosuje się do umownych form pomiaru czasu w sytuacjach zabawowych i naturalnych

 

17. Rozpoznaje modele monet i banknotów o niskich nominałach, porządkuje je, rozumie, do czego służą pieniądze w gospodarstwie domowym;

• Wie, do czego służą pieniądze w gospodarstwie domowym.
• Rozpoznaje monety
• Rozpoznaje banknoty

 

18. Posługuje się pojęciami dotyczącymi zjawisk przyrodniczych, np. tęcza, deszcz, burza, opadanie liści z drzew, sezonowa wędrówka ptaków, kwitnienie drzew, zamarzanie wody, dotyczącymi życia zwierząt, roślin, ludzi w środowisku przyrodniczym, korzystania z dóbr przyrody, np. grzybów, owoców, ziół;

• potrafi opowiedzieć o środowisku przyrodniczym w najbliższym otoczeniu
• zauważa zmiany zachodzące w przyrodzie w kolejnych porach roku
• potrafi nazwać zjawiska atmosferyczne typowe dla danej pory roku
• prowadzi prosty, obrazkowy kalendarz pogody,
• rozumie znaczenie używanych przez siebie symboli dotyczących zjawisk pogodowych
• nazywa rośliny i zwierzęta żyjące w różnych środowiskach
• aktywnie uczestniczy w hodowli roślin, wykonując podstawowe czynności pielęgnacyjne
• wie, jak człowiek może chronić przyrodę
• potrafi segregować odpady

 

19. Podejmuje samodzielną aktywność poznawczą np. oglądanie książek, zagospodarowywanie przestrzeni własnymi pomysłami konstrukcyjnymi, korzystanie z nowoczesnej technologii itd.;

• wie, jak obchodzić się z książką
• zna wartość książki, jako źródła informacji
• tworzy rozbudowane budowle z klocków różnego rodzaju
• potrafi wymodelować kształt z jednego kawałka masy plastycznej
• buduje z piasku
• zna zastosowanie podstawowych sprzętów gospodarstwa domowego np. suszarka, robot, pralka
• wie, jak prawidłowo korzystać z tablicy multimedialnej

 

20. Wskazuje zawody wykonywane przez rodziców i osoby z najbliższego otoczenia, wyjaśnia, czym zajmuje się osoba wykonująca dany zawód;

 

• potrafi powiedzieć, jak nazywają się rodzice i inni członkowie rodziny
• wie jaki stopień pokrewieństwa jest między dziadkami i rodzicami
• rozumie na czym polega praca ludzi wykonujących różne zawody

 

21. Rozumie bardzo proste polecenia w języku obcym nowożytnym i reaguje na nie; uczestniczy w zabawach, np. muzycznych, ruchowych, plastycznych, konstrukcyjnych, teatralnych; używa wyrazów i zwrotów mających znaczenie dla danej zabawy lub innych podejmowanych czynności; powtarza rymowanki i proste wierszyki, śpiewa piosenki w grupie; rozumie ogólny sens krótkich historyjek opowiadanych lub czytanych, gdy są wspierane np. obrazkami, rekwizytami, ruchem, mimiką, gestami;

22. Reaguje na proste polecenie w języku mniejszości narodowej lub etnicznej, używa wyrazów i zwrotów mających znaczenie w zabawie i innych podejmowanych czynnościach: powtarza rymowanki i proste wierszyki, śpiewa piosenki; rozumie ogólny sens krótkich historyjek opowiadanych lub czytanych wspieranych np. obrazkiem, rekwizytem, gestem; zna godło (symbol) swojej wspólnoty narodowej lub etnicznej;

23. Reaguje na proste polecenie w języku regionalnym – kaszubskim, używa wyrazów i zwrotów mających znaczenie w zabawie i innych podejmowanych czynnościach: powtarza rymowanki i proste wierszyki, śpiewa piosenki; rozumie ogólny sens krótkich historyjek opowiadanych lub czytanych wspieranych np. obrazkiem, rekwizytem, gestem, zna godło (symbol) swojej wspólnoty regionalnej – kaszubskiej.                                                                                                                         

STANDARDY  WYMAGAŃ 5-LATKI

 

I. Fizyczny obszar rozwoju dziecka.

Dziecko przygotowane do podjęcia nauki w szkole:

 

1) zgłasza potrzeby fizjologiczne, samodzielnie wykonuje podstawowe czynności higieniczne;

1. Samodzielnie korzysta z toalety
2. Prawidłowo myje i wyciera ręce
3. Myje ręce po każdorazowym korzystaniu z toalety
4. Potrafi poprawnie korzystać z przyborów służących do wykonywania czynności higienicznych
5. Prawidłowo myje zęby zachowując kolejne etapy
6. Wie, że należy systematycznie dbać o higienę osobistą

 

2) wykonuje czynności samoobsługowe: ubieranie się i rozbieranie, w tym czynności precyzyjne, np. zapinanie guzików, wiązanie sznurowadeł;

1. Samodzielnie ubiera się i rozbiera

2.  Potrafi wykonać czynności precyzyjne takie jak zapinanie i odpinanie guzików

3.  Pilnuje rzeczy osobistych w czasie spacerów i wycieczek

4. Odkłada ubrania na ustalone miejsce

 

3) spożywa posiłki z użyciem sztućców, nakrywa do stołu i sprząta po posiłku;

1. Kulturalnie spożywa posiłki, tj. :

- przyjmuje prawidłową pozycję przy stole

- nie rozmawia z pełną buzią

-  posługuje się sztućcami

2. Sprząta po posiłku

 

4) komunikuje potrzebę ruchu, odpoczynku itp.;

1. Podejmuje spontaniczne zabawy ruchowe, wykorzystując dostępne przybory i przyrządy

2. Zgłasza potrzebę odpoczynku

3. Zgłasza nauczycielowi złe samopoczucie

5) uczestniczy w zabawach ruchowych, w tym rytmicznych, muzycznych, naśladowczych, z przyborami lub bez nich; wykonuje różne formy ruchu: bieżne, skoczne, z czworakowaniem, rzutne;

1. Chętnie podejmuje zabawy ruchowe w różnych warunkach
2. Prawidłowo wykorzystuje przybory i sprzęt sportowy;
3. Sprawnie pokonuje tor przeszkód;
4. Wykonuje ćwiczenia zgodnie z instrukcją słowną;
5. Przestrzega podstawowych reguł w grach zespołowych
6. Aktywnie uczestniczy w zabawach ruchowych
7. Podejmuje zabawy rytmiczne przy utworach muzycznych
8. Potrafi odtworzyć rytm, prosty układ taneczny
9. Potrafi wykonać improwizację ruchową
10. Biega swobodnie w różnym tempie;
11. Pokonuje tor przeszkód
12. Czworakuje zmieniając kierunek i pokonując przeszkody;
13. Stoi na jednej nodze;
14. Rzuca oburącz;
15. Rzuca ręką lewą i prawą;
16. Chwyta oburącz;
17. Rzuca do celu;
18. Toczy przybory ręką lewą i prawą;
19. Podskakuje obunóż;
20. Podskakuje na jednej nodze;
21. Przeskakuje przeszkody;
22. Przechodzi przez przeszkody
23. Potrafi ustawić się w szeregu i dwuszeregu.

 

6) inicjuje zabawy konstrukcyjne, majsterkuje, buduje, wykorzystując zabawki, materiały użytkowe, w tym materiał naturalny;

1. Tworzy rozbudowane budowle z klocków różnego rodzaju
2. Umie wykonać prace techniczne, łącząc różnorodne materiały
3. Potrafi gospodarować materiałami w odpowiedni sposób
4. Wykonuje samodzielnie i wg wzoru składanki papierowe z różnych kształtów papieru
5. Rozumie, że efekt zależy od dokładnego i precyzyjnego wykonania zadania
6. Potrafi wymodelować kształt z jednego kawałka masy plastycznej, plasteliny

7) wykonuje czynności, takie jak: sprzątanie, pakowanie, trzymanie przedmiotów jedną ręką i oburącz, małych przedmiotów z wykorzystaniem odpowiednio ukształtowanych chwytów dłoni, używa chwytu pisarskiego podczas rysowania, kreślenia i pierwszych prób pisania;

1. Utrzymuje porządek w kącikach zabaw
2. Sprząta po skończonej pracy i zabawie
3. Szanuje wspólne zabawki i zgłasza ich uszkodzenia
4. Rysuje po śladzie proste wzory i szlaczki zachowując prawidłowy kierunek kreślenia
5. Sprawnie posługuje się nożyczkami
6. Odwzorowuje wzory graficzne różnymi sposobami
7. Poprawnie posługuje się przyborami do pisania
8. Dokładnie obrysowuje kształty korzystając z szablonów
9. Nawleka drobne elementy na sznurki

10.Potrafi kolorować powierzchnie ograniczone linią

8) wykonuje podstawowe ćwiczenia kształtujące nawyk utrzymania prawidłowej postawy ciała;

1. Przyjmuje pozycje wyjściowe do ćwiczeń gimnastycznych
2. Odwzorowuje prezentowane przez nauczyciela ćwiczenia
3. Wykonuje ćwiczenia zgodnie z instrukcją słowną

 

9) wykazuje sprawność ciała i koordynację w stopniu pozwalającym na rozpoczęcie systematycznej nauki czynności złożonych, takich jak czytanie i pisanie.

1. Potrafi odwzorować schemat własnego ciała  na kartce papieru
2. Potrafi wskazać miejsce na kartce papieru używając właściwych określeń
3. Układa elementy wg wzoru
4. Rysuje na kratkowanym papierze wg instrukcji
5. Zachowuje prawidłowy kierunek od lewej do prawej strony
6. Składa  obrazki pocięte na 6 części o różnych kształtach
7. Dostrzega 6 szczegółów różniących dwa obrazki
8. Potrafi ułożyć klocki wg wzoru i własnego pomysłu
9. Potrafi dobrać obrazki przedmiotów do ich konturowych rysunków

10.Potrafi nakleić pocięty obrazek, prawidłowo łącząc części

 

 

II. Emocjonalny obszar rozwoju dziecka.

Dziecko przygotowane do podjęcia nauki w szkole:

 

1. rozpoznaje i nazywa podstawowe emocje, próbuje radzić sobie z ich przeżywaniem;

1. Rozpoznaje emocje: radość, smutek, strach, złość
2. Nazywa uczucia i określa własne potrzeby
3. Potrafi  określić sytuacje będące źródłem pozytywnych i negatywnych emocji

 

2. szanuje emocje swoje i innych osób;

1. Potrafi odróżnić emocje pozytywne od negatywnych
2. Określa uczucia innych osób
3. Właściwie reaguje na przejawy emocji innych osób
4. Potrafi rozładować własne emocje
5. Zna bezpieczne sposoby rozładowania negatywnych emocje
6.    Umie radzić sobie  z porażką

 

3. przeżywa emocje w sposób umożliwiający mu adaptację w nowym otoczeniu, np. w nowej grupie dzieci, nowej grupie starszych dzieci, a także w nowej grupie dzieci i osób dorosłych;

1.  Stosuje formy grzecznościowe w kontaktach z rówieśnikami i osobami dorosłymi
2.  Integruje się z grupą
3. Potrafi zgodnie korzystać ze wspólnej przestrzeni do zabawy i zabawek

 

4. przedstawia swoje emocje i uczucia, używając charakterystycznych dla dziecka form wyrazu;

1. Przedstawia emocje za pomocą mowy ciała, słów, symboli
2. Prawidłowo przyjmuje krytykę, cieszy się z sukcesów
3. Wypowiada się na temat emocji

 

5. rozstaje się z rodzicami bez lęku, ma świadomość, że rozstanie takie bywa dłuższe lub krótsze;

1. Chętnie chodzi do przedszkola

2. Bawi się z rówieśnikami

3. Słucha poleceń nauczyciela

4. Rozumie konieczność rozłąki z rodzicami

5. Zwraca się do dorosłego z prośbą o pomoc

 

6. rozróżnia emocje i uczucia przyjemne i nieprzyjemne, ma świadomość, że odczuwają i przeżywają je wszyscy ludzie;

1. Potrafi odróżnić emocje pozytywne od negatywnych
2. Ma świadomość, że wszyscy ludzie przeżywają emocje

 

7. szuka wsparcia w sytuacjach trudnych dla niego emocjonalnie; wdraża swoje własne strategie, wspierane przez osoby dorosłe lub rówieśników;

       1. Zgłasza się do nauczyciela z prośbą o pomoc w trudnej dla siebie sytuacji

       2. Zna sposoby radzenia sobie z różnymi emocjami

 

8. zauważa, że nie wszystkie przeżywane emocje i uczucia mogą być podstawą do podejmowania natychmiastowego działania, panuje nad nieprzyjemną emocją, np. podczas czekania na własną kolej w zabawie lub innej sytuacji;

1. Potrafi podporządkować się zachowaniom, których oczekuje od niego nauczyciel i koledzy
2. Potrafi kierować emocjami i  kontrolować własne zachowania
9. wczuwa się w emocje i uczucia osób z najbliższego otoczenia;

1. Wczuwa się w określone sytuacje
2. Przestrzega zasad zgodnego współdziałania
3. Słucha wypowiedzi innych

 

10. dostrzega, że zwierzęta posiadają zdolność odczuwania, przejawia w stosunku do nich życzliwość i troskę;

1. Ma świadomość, że zwierzętami domowymi należy się opiekować i nie należy ich  męczyć

        2. Zna zwyczaje zwierząt i potrafi się nimi zajmować

        3. Dokarmia zimą ptaki i inne zwierzęta

11. dostrzega emocjonalną wartość otoczenia przyrodniczego jako źródła satysfakcji estetycznej.

  1. Rozumie znaczenie pojęcia „ochrona przyrody”

             2. Wyrabia opiekuńczą postawę wobec roślin i zwierząt

3.  Obserwuje walory estetyczne przyrody i różnorodność krajobrazów w różnych porach roku

 

III. Społeczny obszar rozwoju dziecka.

Dziecko przygotowane do podjęcia nauki w szkole:

 

1. przejawia poczucie własnej wartości jako osoby, wyraża szacunek wobec innych osób i przestrzegając tych wartości, nawiązuje relacje rówieśnicze;

1. Szanuje potrzeby i zainteresowania innych

2. Okazuje szacunek innym (grzecznie zwraca się do innych)

 

2. odczuwa i wyjaśnia swoją przynależność do rodziny, narodu, grupy przedszkolnej, grupy chłopców, grupy dziewczynek oraz innych grup, np. grupy teatralnej, grupy sportowej;

1.   Zna nazwę swojej miejscowości

2. Zna insygnia miejskie

3. Wie, że kraj w którym żyje to Polska i że jest Polakiem

4. Wie, że stolicą Polski jest Warszawa

5. Rozpoznaje symbole narodowe takie jak flaga i godło

6. Zna imiona kolegów z grupy przedszkolnej

7. Bawi się ze wszystkimi kolegami z grupy przedszkolnej

 

3. posługuje się swoim imieniem, nazwiskiem, adresem;

1. Potrafi się przedstawić
2. Podaje swój adres zamieszkania

 

4. używa zwrotów grzecznościowych podczas powitania, pożegnania, sytuacji wymagającej przeproszenia i przyjęcia konsekwencji swojego zachowania;

1. Zna i stosuje zwroty grzecznościowe wobec dzieci w każdej sytuacji
2. Zna i stosuje zwroty grzecznościowe wobec  dorosłych w każdej sytuacji

 

5. ocenia swoje zachowanie w kontekście podjętych czynności i zadań oraz przyjętych norm grupowych; przyjmuje, respektuje i tworzy zasady zabawy w grupie, współdziała z dziećmi w zabawie, pracach użytecznych, podczas odpoczynku;

1. Słucha cierpliwie, z uwagą tego, co inni mają do powiedzenia
2. Rozumie kierowane do niego polecenia i wykonuje je
3.  Rozumie, że niektóre zachowania mogą sprawić innym przykrość
4. Potrafi dokonać oceny postępowania swojego i innych
5. Odpoczywa nie przeszkadzając innym

 

6. nazywa i rozpoznaje wartości związane z umiejętnościami i zachowaniami społecznymi, np. szacunek do dzieci i dorosłych, szacunek do ojczyzny, życzliwość okazywana dzieciom i dorosłym – obowiązkowość, przyjaźń, radość;

1. Potrafi sprawić przyjemność innym osobom
2.  Nazywa i rozpoznaje złe i dobre zachowania ( np. szacunek, przyjaźń)

 

7. respektuje prawa i obowiązki swoje oraz innych osób, zwracając uwagę na ich indywidualne potrzeby;

1. Wypełnia obowiązki dyżurnego

2. Potrafi podporządkować się dzieciom pełniącym dyżur

3. Szanuje własność innych

4. Wykonuje polecenia nauczyciela

5. Stosuje się do nakazów i zakazów

 

8. obdarza uwagą inne dzieci i osoby dorosłe;

1. Słucha z uwagą tego, co inni mają do powiedzenia
2. Nie przerywa rozmów prowadzonych przez inne osoby

 

9. komunikuje się z dziećmi i osobami dorosłymi, wykorzystując komunikaty werbalne i pozawerbalne; wyraża swoje oczekiwania społeczne wobec innego dziecka, grupy. 

1. Posługuje się umiarkowanym tonem głosu
2.  Rozumie komunikaty niewerbalne

 

 

IV. Poznawczy obszar rozwoju dziecka.

Dziecko przygotowane do podjęcia nauki w szkole:

 

1. wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą komunikatów pozawerbalnych: tańca, intencjonalnego ruchu, gestów, impresji plastycznych, technicznych, teatralnych, mimicznych, konstrukcji i modeli z tworzyw i materiału naturalnego;

1. Pokazuje zagadki pantomimiczne
2. rozwiązuje zagadki pantomimiczne
3. Interpretuje utwór posługując się  np. gestem, mimiką, ruchem
4. Potrafi wykonać improwizację ruchową
5. Tworzy prace plastyczne inspirowane np. muzyką, literaturą
6. Potrafi oddać nastrój w wykonanych pracach plastycznych

 

2. wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą języka mówionego, posługuje się językiem polskim w mowie zrozumiałej dla dzieci i osób dorosłych, mówi płynnie, wyraźnie, rytmicznie, poprawnie wypowiada ciche i głośne dźwięki mowy, rozróżnia głoski na początku i końcu w wybranych prostych fonetycznie słowach;

1. Mówi poprawnie pod względem artykulacyjnym
2. Mówi płynnie i wyraźnie
3. Stosuje poprawnie formy fleksyjne
4. Reguluje poprawnie oddech
5. Stosuje odpowiednią intonację głosu
6. Buduje dłuższe wielozdaniowe wypowiedzi
7. Wysłuchuje samogłoskę nagłosie
8. Wysłuchuje spółgłoskę w wygłosie
9. Dokonuje analizy sylabowej
10. Dokonuje syntezy sylabowej

 

3. odróżnia elementy świata fikcji od realnej rzeczywistości; byty rzeczywiste od medialnych, byty realistyczne od fikcyjnych;

1. wyraża swoje wrażenia i przeżycia związane z odbiorem utworu
2.  uczy się odróżniać świat rzeczywisty od fikcyjnego
3. potrafi tworzyć nowe, wymyślone przez siebie sytuacje fikcyjne

 

4. rozpoznaje litery, którymi jest zainteresowane na skutek zabawy i spontanicznych odkryć, odczytuje krótkie wyrazy utworzone z poznanych liter w formie napisów drukowanych dotyczące treści znajdujących zastosowanie w codziennej aktywności;

1. Rozumie znaczenie symboli obserwowanych w najbliższym środowisku
2. Wykazuje zainteresowanie różnego rodzaju napisami
3. Rozpoznaje napis oznaczający jego imię
4. Tworzy symbole do zabaw i gier planszowych
5. Rozumie znaczenie wybranych znaków drogowych
6. Zna oznaczenia niebezpiecznych miejsc
7. Posługuje się znakami określającymi zjawiska atmosferyczne

 

5. odpowiada na pytania, opowiada o zdarzeniach z przedszkola, objaśnia kolejność zdarzeń w prostych historyjkach obrazkowych, układa historyjki obrazkowe, recytuje wierszyki, układa i rozwiązuje zagadki;

1. Zwraca się bezpośrednio do rozmówcy
2. Potrafi opisać przeżycia bohaterów literackich
3. Układa i opowiada historyjki obrazkowe
4. Opowiada i interpretuje treść obrazka
5. Zauważa i opisuje cechy przedstawionych postaci i przedmiotów

 

 

6. wykonuje własne eksperymenty językowe, nadaje znaczenie czynnościom, nazywa je, tworzy żarty językowe i sytuacyjne, uważnie słucha i nadaje znaczenie swym doświadczeniom

1. Wykonuje ćwiczenia artykulacyjne zgodnie z poleceniami nauczyciela
2. Powtarza krótkie rymowanki
3. W sposób czynny posługuje się nowo poznanymi słowami
4. Tworzy skojarzenia do podanych wyrazów
5. Rozumie znaczenie słów, których używa
6. Potrafi wyjaśnić przenośny sens powszechnie używanych zwrotów
7. Tworzy skojarzenia do wskazanych wyrazów

 

 

7. eksperymentuje rytmem, głosem, dźwiękami i ruchem, rozwijając swoją wyobraźnię muzyczną; słucha, odtwarza i tworzy muzykę, śpiewa piosenki, porusza się przy muzyce i do muzyki, dostrzega zmiany charakteru muzyki, np. dynamiki, tempa i wysokości dźwięku oraz wyraża ją ruchem, reaguje na sygnały, muzykuje z użyciem instrumentów oraz innych źródeł dźwięku; śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe; chętnie uczestniczy w zbiorowym muzykowaniu; wyraża emocje i zjawiska pozamuzyczne różnymi środkami aktywności muzycznej; aktywnie słucha muzyki; wykonuje lub rozpoznaje melodie, piosenki i pieśni, np. ważne dla wszystkich dzieci w przedszkolu, np. hymn przedszkola, charakterystyczne dla uroczystości narodowych (hymn narodowy), potrzebne do organizacji uroczystości np. Dnia Babci i Dziadka, święta przedszkolaka (piosenki okazjonalne) i inne; w skupieniu słucha muzyki;

 

1. Śpiewa poznane piosenki dokładnie odtwarzając tekst
2. Aktywnie uczestniczy w zabawach ruchowych ze śpiewem
3. Podejmuje zabawy rytmiczne przy utworach muzycznych
4. Potrafi odtworzyć rytm
5. Potrafi wykonać improwizację ruchową i wokalną
6. Potrafi odtworzyć prosty układ taneczny
7. Śpiewa ze zmianami dynamiki, rytmu, tempa
8. Prezentuje własne umiejętności w czasie występów publicznych
9. Dostrzega zmiany dynamiki w muzyce
10. Rozróżnia tempo w utworu w utworze
11. Rozpoznaje i określa dwa rejestry wysokości dźwięku: nisko, wysoko;
12. Potrafi poruszać się w rytmie i tempie muzyki
13. Potrafi określić nastrój utworu
14. Podejmuje samorzutne zabawy o charakterze akustycznym
15. Gra rytmicznie proste fragmenty melodii piosenek na instrumentach perkusyjnych
16. Rozpoznaje po brzmieniu instrumenty perkusyjne
17. Improwizuje własne melodie do, zabaw, pląsów
18. Rozpoznaje odgłosy przyrody i z najbliższego otoczenia
19. Potrafi skupić uwagę słuchając różnego rodzaju muzyki

 

8.   wykonuje własne eksperymenty graficzne farbą, kredką, ołówkiem, mazakiem itp., tworzy proste i złożone znaki, nadając im znaczenie, odkrywa w nich fragmenty wybranych liter, cyfr, kreśli wybrane litery i cyfry na gładkiej kartce papieru, wyjaśnia sposób powstania wykreślonych, narysowanych lub zapisanych kształtów, przetwarza obraz ruchowy na graficzny i odwrotnie, samodzielnie planuje ruch przed zapisaniem, np. znaku graficznego, litery i innych w przestrzeni sieci kwadratowej lub liniatury, określa kierunki i miejsca na kartce papieru;

1. Poprawnie trzyma przybory do pisania, kredki i pędzle
2. Potrafi określić kierunek oraz miejsce na kartce papieru
3. Rysuje po śladzie proste wzory i szlaczki
4. Potrafi rysować według wzoru lub zgodnie z poleceniami nauczyciela
5. Pokazuje ruchem proste znaki graficzne, np. linie, kółka, fale i odwzorowuje je na papierze
9. czyta obrazy, wyodrębnia i nazywa ich elementy, nazywa symbole i znaki znajdujące się w otoczeniu, wyjaśnia ich znaczenie; 

1. Wypowiada się na temat treści oglądanych obrazów, wymienia osoby i przedmioty oraz opowiada o zdarzeniach
2. wskazuje postacie, przedmioty przedstawione na obrazach
3. Rozumie umowne znaki, z którymi spotyka się w przedszkolu
4. Rozumie znaczenie podstawowych znaków drogowych

 

10. wymienia nazwę swojego kraju i jego stolicy, rozpoznaje symbole narodowe (godło, flaga, hymn), nazywa wybrane symbole związane z regionami Polski ukryte w podaniach, przysłowiach, legendach, bajkach, np. o smoku wawelskim, orientuje się, że Polska jest jednym z krajów Unii Europejskiej;

1. Wie, że kraj, w którym mieszka to Polska, i że jest Polakiem
2. Rozpoznaje symbole narodowe: godło, flaga, hymn
3. Przyjmuje właściwą postawę podczas słuchania hymnu
4. Wypowiada się na temat miejsc i okoliczności wykonywania hymnu Polski

 

11) wyraża ekspresję twórczą podczas czynności konstrukcyjnych i zabawy, zagospodarowuje przestrzeń, nadając znaczenie umieszczonym w niej przedmiotom, określa ich położenie, liczbę, kształt, wielkość, ciężar, porównuje przedmioty w swoim otoczeniu z uwagi na wybraną cechę;

1. Tworzy budowle z klocków różnego rodzaju

2. Uczestniczy w zabawach tematycznych zagospodarowując przestrzeń wg własnego pomysłu.

3. Wykorzystuje w zabawie dostępne przedmioty, nadając im różne znaczenie.

4. Określa położenie przedmiotów względem własnego ciała.

5. Liczy przedmioty w dostępnym dla siebie zakresie.

6. Określa kształt wybranych przedmiotów.

7. Określa wielkość przedmiotów posługując się określeniami: mały, duży oraz porównuje ich wielkość posługując się wrażeniami: mniejszy, większy, największy, najmniejszy, taki sam

8. Potrafi określić ciężar przedmiotu używając słów: lekki, ciężki oraz porównać ciężar używając określeń: najcięższy, najlżejszy, taki sam.

 

12) klasyfikuje przedmioty według: wielkości, kształtu, koloru, przeznaczenia, układa przedmioty w grupy, szeregi, rytmy, odtwarza układy przedmiotów i tworzy własne, nadając im znaczenie, rozróżnia podstawowe figury geometryczne (koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt);

1. Tworzy zbiory przedmiotów wg różnych cech (wielkości, kształtu, koloru, przeznaczenia).

            2. Układa przedmioty w szeregi (np. po 5 sztuk).

3. Układa przedmioty w rytmy (np. trójkąt, kwadrat, koło, trójkąt, kwadrat, koło…)

            4. Tworzy własne układy przedmiotów.

            5. Rozpoznaje figury geometryczne, takie jak: koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt.

 

13) eksperymentuje, szacuje, przewiduje, dokonuje pomiaru długości przedmiotów, wykorzystując np. dłoń, stopę, but;

1. Szacuje liczbę przedmiotów
2. Układa w szereg lub w rząd przedmioty do policzenia
3. Pokazuje na palcach liczbę przedmiotów, które policzyło
4.   Potrafi dokonać pomiaru długości różnymi sposobami
5.   Określa i porządkuje wysokość przedmiotów
6. Zna narzędzia służące do pomiaru długości

 

14) określa kierunki i ustala położenie przedmiotów w stosunku do własnej osoby, a także w stosunku do innych przedmiotów, rozróżnia stronę lewą i prawą;

1. Wskazuje prawą i lewą stronę swojego ciała
2. Porusza się w przestrzeni zgodnie z poleceniami nauczyciela
3. Używa pojęć określających położenie przedmiotów w przestrzeni, np. pod, nad, za przed
4. Wskazuje i nazywa położenie przedmiotów względem własnej osoby, np. obok mnie, przede mną, za mną
5. Wskazuje kierunki w przestrzeni, np. na lewo, na prawo

15) przelicza elementy zbiorów w czasie zabawy, prac porządkowych, ćwiczeń i wykonywania innych czynności, posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi, rozpoznaje cyfry oznaczające liczby od 0 do 10, eksperymentuje z tworzeniem kolejnych liczb, wykonuje dodawanie i odejmowanie w sytuacji użytkowej, liczy obiekty, odróżnia liczenie błędne od poprawnego;

1.  Podaje poprawnie liczbę przedmiotów

2.  Liczy w kolejności rzędem ułożone przedmioty

3.  Potrafi policzyć co najmniej 10 przedmiotów

4.  Rozróżnia błędne liczenie od poprawnego

5.  Określa i rozumie pojęcie „para“

6.  Poprawnie dodaje, odejmuje i porównuje liczby na konkretach

7.  Potrafi wyznaczyć wynik dodawania i odejmowania (min 5 elementów)

8.  Tworzy zbiory przedmiotów          

9.  Potrafi określić liczbę elementów zbioru

10.  Potrafi  porównać liczebność zbiorów posługując się określeniami: tyle samo, mniej o, więcej o

11.  Porządkuje zbiory według liczebności wzrastającej lub malejącej

12. Posługuje się liczebnikami porządkowymi

13. Potrafi za pomocą liczebników porządkowych określić miejsce przedmiotów

 

16) posługuje się w zabawie i w trakcie wykonywania innych czynności pojęciami dotyczącymi następstwa czasu np. wczoraj, dzisiaj, jutro, rano, wieczorem, w tym nazwami pór roku, nazwami dni tygodnia i miesięcy;

1. Dostrzega rytm i stałe następstwo dni, nocy i pór roku,

2.Zna nazwy dni tygodnia i wymienia je w kolejności

3. Określa pory dnia: rano, południe, wieczór i stosuje je prawidłowo w wypowiedziach

4. Poprawnie używa określeń czasu

5. Nazywa cztery pory roku z zachowaniem właściwej kolejności

6.  Rozumie, że rok składa się z miesięcy następujących po sobie

7. Zna metody pomiaru czasu stosowane dawniej i dziś

8. Stosuje się do umownych form pomiaru czasu w sytuacjach zabawowych i naturalnych

 

17) rozpoznaje modele monet i banknotów o niskich nominałach, porządkuje je, rozumie, do czego służą pieniądze w gospodarstwie domowym;

 

1. Wie, do czego służą pieniądze w gospodarstwie domowym.
2. Rozpoznaje monety
3. Rozpoznaje banknoty

 

18) posługuje się pojęciami dotyczącymi zjawisk przyrodniczych, np. tęcza, deszcz, burza, opadanie liści z drzew, sezonowa wędrówka ptaków, kwitnienie drzew, zamarzanie wody, dotyczącymi życia zwierząt, roślin, ludzi w środowisku przyrodniczym, korzystania z dóbr przyrody, np. grzybów, owoców, ziół;

1. potrafi opowiedzieć o środowisku przyrodniczym w najbliższym otoczeniu
2. zauważa zmiany zachodzące w przyrodzie w kolejnych porach roku
3. potrafi nazwać zjawiska atmosferyczne typowe dla danej pory roku
4. prowadzi prosty, obrazkowy kalendarz pogody,
5. rozumie znaczenie używanych przez siebie symboli dotyczących zjawisk pogodowych
6. nazywa rośliny i zwierzęta żyjące w różnych środowiskach
7. aktywnie uczestniczy w hodowli roślin, wykonując podstawowe czynności pielęgnacyjne
8. wie, jak człowiek może chronić przyrodę
9.  potrafi segregować odpady

 

19) podejmuje samodzielną aktywność poznawczą np. oglądanie książek, zagospodarowywanie przestrzeni własnymi pomysłami konstrukcyjnymi, korzystanie z nowoczesnej technologii itd.;

1.  wie, jak obchodzić się z książką

2. zna wartość książki, jako źródła informacji

3.  tworzy rozbudowane budowle z klocków różnego rodzaju

4.  

5. potrafi wymodelować kształt z jednego kawałka masy plastycznej

7. buduje z piasku

8. zna zastosowanie podstawowych sprzętów gospodarstwa domowego np. suszarka, robot, pralka

9. wie, jak prawidłowo korzystać z tablicy multimedialnej

 

20) wskazuje zawody wykonywane przez rodziców i osoby z najbliższego otoczenia, wyjaśnia, czym zajmuje się osoba wykonująca dany zawód;

 

1. potrafi powiedzieć, jak nazywają się rodzice i inni członkowie rodziny

2. wie jaki stopień pokrewieństwa jest między dziadkami i rodzicami

3.  rozumie na czym polega praca ludzi wykonujących różne zawody

 

21) rozumie bardzo proste polecenia w języku obcym nowożytnym i reaguje na nie; uczestniczy w zabawach, np. muzycznych, ruchowych, plastycznych, konstrukcyjnych, teatralnych; używa wyrazów i zwrotów mających znaczenie dla danej zabawy lub innych podejmowanych czynności; powtarza rymowanki i proste wierszyki, śpiewa piosenki w grupie; rozumie ogólny sens krótkich historyjek opowiadanych lub czytanych, gdy są wspierane np. obrazkami, rekwizytami, ruchem, mimiką, gestami;

22) reaguje na proste polecenie w języku mniejszości narodowej lub etnicznej, używa wyrazów i zwrotów mających znaczenie w zabawie i innych podejmowanych czynnościach: powtarza rymowanki i proste wierszyki, śpiewa piosenki; rozumie ogólny sens krótkich historyjek opowiadanych lub czytanych wspieranych np. obrazkiem, rekwizytem, gestem; zna godło (symbol) swojej wspólnoty narodowej lub etnicznej;

23) reaguje na proste polecenie w języku regionalnym – kaszubskim, używa wyrazów i zwrotów mających znaczenie w zabawie i innych podejmowanych czynnościach: powtarza rymowanki i proste wierszyki, śpiewa piosenki; rozumie ogólny sens krótkich historyjek opowiadanych lub czytanych wspieranych np. obrazkiem, rekwizytem, gestem, zna godło (symbol) swojej wspólnoty regionalnej – kaszubskiej.